Πόσο σημαντικό είναι οι γονείς να θέτουν όρια στα παιδιά;
Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας,
Ψυχολόγος – Οικογενειακός Σύμβουλος
Από τους πιο βασικούς κανόνες που πρέπει να τηρούμε απέναντι στα παιδιά μας είναι αυτή που έχει σχέση με τα όρια που πρέπει να θέτουν οι γονείς. Είναι η απαρχή και τα θεμέλια στις σχέσεις γονιών-παιδιών. Όρια και αγάπη, και για να το πούμε ακόμα πιο καλά: Αγάπη και όρια…
Ας ξεκινήσουμε με ένα παράδειγμα: Σκεφτείτε πως θα ήταν η κοινωνία μας χωρίς όρια, δηλαδή τους κανόνες και τους νόμους. Φανταστείτε να οδηγάει ο καθένας όπως θέλει και να μην τηρούνται οι πινακίδες του Κ.Ο.Κ; Φανταστείτε ο καθένας να μπορεί να μπαίνει στο σπίτι του άλλου, να παίρνει ό,τι θέλει (να κλέβει) και να μην τιμωρείται; Φανταστείτε κάποιος να βιαιοπραγήσει εναντίον σας και να μην υπήρχε κάποια ποινή για αυτή την πράξη του. Όπως καταλαβαίνετε θα επικρατούσε το απόλυτο χάος, ανασφάλεια, αταξία και βία.
Όπως στην κοινωνία, έτσι και στην οικογένεια, τα όρια που θέτονται από τους γονείς πρέπει να είναι σαφή και σταθερά, ώστε να επιτευχθεί η σωστή και εύρυθμη λειτουργία τους. Σκοπός αυτών των ορίων είναι το παιδί να υπακούσει και να προσαρμοστεί σε ένα πλαίσιο που έχει καθοριστεί από τους γονείς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το παιδί νιώθει ασφάλεια, καθώς προστατεύεται από τον μπαμπά και τη μαμά. Σε αυτούς θα πάει αν φοβηθεί ή προβληματιστεί με κάτι. Σε αντίθετη περίπτωση, τα παιδιά θα έκαναν ό,τι ήθελαν, όποτε ήθελαν, δεν θα είχαν μέτρο και θα επικρατούσε ένα κλίμα αταξίας.
Επιπλέον, με τα όρια δεν τιμωρούμε το παιδί μας. Τα όρια είναι κανόνες που επιτρέπουν ή δεν επιτρέπουν κάποιες συμπεριφορές. Είναι σημαντικό κάθε φορά, να ξεκαθαρίζουμε τι ισχύει και τι δεν ισχύει εκ των προτέρων στα παιδιά μας. Για παράδειγμα, ένα όριο θα μπορούσε να είναι το εξής: «Αν δεν τελειώσεις με τα μαθήματα σου, δε θα πάμε στο πάρτυ του καλύτερου σου φίλου!». Με αυτό το όριο γνωστοποιείται από την αρχή στο παιδί ότι αν δεν τηρήσει τον κανόνα, θα στερηθεί μία δραστηριότητα που του αρέσει. Δεν είναι εκβιασμός, δεν θέλουμε να του κάνουμε κακό, δεν θέλουμε να τον πονέσουμε ή να το στενοχωρήσουμε αλλά είναι οριοθέτηση, θέλουμε να καταλάβει πως πρέπει να τηρήσει τους κανόνες (όρια) για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τέλος, με τα όρια τα παιδιά αισθάνονται πως η οικογένεια τους είναι μία ομάδα, δεμένη που θα τα προστατέψει σε περίπτωση οποιοδήποτε κινδύνου. Μπορεί και να τα απογοητεύσουμε ή και να δυσανασχετήσουν με τους κανόνες αλλά γνωρίζουν πως νοιάζεστε μόνο για το καλό τους!
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στο Περιστέρι, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.