Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)

Γράφει η Θεοφανώ Παγιάντζα,

Εργοθεραπεύτρια OTR/S.I

Οδηγίες προς γονείς

Τα κύρια συμπτώματα της διαταραχής, όπως ορίζονται από το DSM-IV, είναι: η διάσπαση προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα.

Με βάση τα συμπτώματα διακρίνουμε τρεις τύπους ΔΕΠ-Υ στα παιδιά σχολικής ηλικίας.

Σαν γονείς μπορείται να ζητήσετε την εκτίμηση του παιδιού σας όταν εμφανίζει συστηματικά κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:

Όταν κάνει λάθη απροσεξίας και δυσκολεύεται να εστιαστεί σε λεπτομέρειες

• Όταν δυσκολεύεται να διατηρήσει την συγκέντρωση του
• Όταν δείχνει σαν να μην ακούει στο να παρακολουθήσει τις οδηγίες που του δίνετε, είναι για αυτό κάτι το ακατόρθωτο
• Όταν η οργάνωση του χώρου και του χρόνου του είναι μια δύσκολη διαδικασία για αυτό
• Όταν συχνά η προσοχή του διασπάται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα
• Όταν δεν θυμάται τις υποχρεώσεις του για το σχολείο, ξεχνάει ή χάνει πράγματα
• Όταν ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες
• Όταν κουνά χέρια, πόδια, κουνιέται στο κάθισμα, δυσκολεύεται να αφοσιωθεί και να ολοκληρώσει την δραστηριότητα του
• Όταν είναι υπερβολικά φλύαρο, απαντά χωρίς να περιμένει να ολοκληρωθεί η ερώτηση, δεν περιμένει την σειρά του, διακόπτει τις συζητήσεις των άλλων, ενοχλεί

Πως λοιπόν μπορείτε σαν γονείς να το βοηθήσετε;

• Οργανώστε το πρόγραμμα στο σπίτι, γράψτε σε ένα πίνακα ανακοινώσεων (που κρέμεται σε εμφανή σημείο ώστε το παιδί σας να το βλέπει πάντα) τις καθημερινές του υποχρεώσεις
• Το δωμάτιο του πρέπει να είναι οργανωμένο
• Προσέχουμε την διατύπωση των οδηγιών – εντολών (ποτέ δεν τις δίνουμε μπροστά στη τηλεόραση ή τον υπολογιστή)
• Δεν δίνουμε πολύπλοκες οδηγίες
• Ασκήσεις οργάνωσης και υπευθυνότητας πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας του παιδιού σας (π.χ. super market, προετοιμασία των ρούχων της επόμενης μέρας, τσάντα κ.λ.π )
• Ανταμείψτε τις προσπάθειες του με επαίνους, καλά λόγια, χαμόγελα, χάδια στην πλάτη, αγκαλιάσματα, γαργάλημα
• Ορίστε τους κανόνες του σπιτιού, οι κανόνες πρέπει να είναι ξεκάθαροι και να εξηγήσετε τι θα συμβεί όταν οι κανόνες ακολουθηθούν και τι, αν παραβιαστούν
• Η τιμωρία για την παράβαση θα πρέπει να είναι γρήγορη, δίκαιη και σταθερή (και όχι σωματική)
• Να είστε θετικοί, λέγοντας πάντα αυτό που θέλετε και όχι αυτό που δεν θέλετε
• Δεν πρέπει να σχολιάζουμε αυτό που κάνει λάθος
• Χρειάζεται να δίνετε ενίσχυση
• Η επανάληψη οδηγιών πολλές φορές δεν έχει καλά αποτελέσματα
• Η ύπαρξη φίλων είναι σημαντική για να ενισχύσετε τον επικοινωνιακό τομέα
• Δώστε διεξόδους π.χ να ασχολείται με την άθληση
• Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι π.χ καθάρισμα του δωματίου του, puzzle, σκάκι, memory ασκούν την συγκέντρωση προσοχής

Όσο αφορά το διάβασμα

• Ο χώρος μελέτης να είναι χωρίς παρεμβολές ερεθισμάτων
• Να χωρίζετε τις εργασίες σε μικρότερες και απλούστερες
• Βοηθήστε να ξεκινήσει την ανάγνωση, μετά απομακρυνθείτε
• Να προηγείται μια σιωπηλή ανάγνωση της φωναχτής
• Να γίνονται συχνά διαλλείματα (αφού τελειώσουμε την πρώτη εργασία)
• Να γίνεται αυτοαξιολόγηση
• Να εναλλάσονται κινητικές και στατικές δραστηριότητες ώστε να υπάρχει εκτόνωση της έντασης ή της κούρασης
• Δεν πρέπει να υπάρχει πίεση
• Οι απαιτήσεις σας να είναι προσαρμοσμένες στις δυνατότητες του παιδιού σας και όχι στις δικές σας
• Επανατροφοδοτείται το παιδί σας συχνά και άμεσα επαινώντας την συγκεκριμένη λειτουργική συμπεριφορά
• Η σταθερή κοινή πορεία αντιμετώπισης και συμπεριφοράς και από τους δύο γονείς είναι καθοριστική