Μνήμες των κατοίκων για τη χρήση των φυτών περιλαμβάνει το ημερολόγιο της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών
Την εποχή που κάτοικοι των Πρεσπών χρησιμοποιούσαν τα νούφαρα σαν καπέλα το καλοκαίρι και τα καλάμια για οικοδομικές εργασίες, έφτιαχναν βάρκες με το ξύλο του κέδρου και καταπολεμούσαν τον βήχα βράζοντας άγρια τριαντάφυλλα, αποτυπώνει το ημερολόγιο του 2019, που κυκλοφόρησε η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών.
“Κάθε φυτό αυτού του τόπου γεννιέται, ζει και πεθαίνει μαζί με τους ανθρώπους. Γίνεται το χρήσιμο εργαλείο στη δουλειά, το σύμβολο σε έθιμα και παραδόσεις χρόνων, η θρεπτική τροφή και το φάρμακο, το στολίδι στη φύση και στο σπίτι. Μικρά και εύθραυστα φυτά, μέχρι στιβαρά και αιωνόβια δέντρα, φτιάχνουν για την Πρέσπα και τους ανθρώπους της ένα τοπίο μοναδικό, αλλά και ένα σεντούκι γεμάτο θησαυρούς” αναφέρεται στην εισαγωγή του ημερολογίου που κυκλοφόρησε σε 1000 αντίτυπα και διανέμεται δωρεάν.
Μέσα από προσωπικές συνεντεύξεις κατοίκων των Πρεσπών, αναδεικνύονται οι πρακτικές και οι χρήσεις των φυτών της περιοχής που ακολουθούνταν κυρίως κατά το παρελθόν. ‘Οπως τα ξερά καλάμια (Phragmites australis) με τα οποία έφτιαχαν τα ταβάνια και τα χωρίσματα στα σπίτια και έφραζαν μ΄αυτά τους κήπους, το ρογούζι (Typha angustifolia), με το οποίο έπλεκαν ψάθες για στρώματα και το ξύλο του κέδρου με το οποίο κατασκεύαζαν την καρίνα και το μπροστινό μέρος της βάρκας, γιατί “είναι ξύλο αντοχής στο νερό και στον ήλιο”.
Πολλά φυτά και καρποί αποτελούσαν και μέρος της διατροφής τους. Έβραζαν, για παράδειγμα, το φυτό νάνα (Blitum bonus-henricus) που είναι σαν σπανάκι, έριχναν λάδι και λεμόνι και την έτρωγαν σαν σαλάτα ή την έκαναν πίτα. “Νοστιμιά της λίμνης” αποκαλούσαν τα νεροκάστανα (Trapa natans), ενώ με τους καρπούς της κρανιάς (Cornus mas) εξακολουθούν να κάνουν ποτό και γκλίτσες με το ξύλο της.
Τα νούφαρα (Nymphaea alba) γίνονταν εύκολα καπέλο, περνώντας τις άκρες με ένα ξυλάκι και τα λουλούδια τα έδιναν σε τουρίστες, όμως το στολίδι ολόκληρης της Πρέσπας, ήταν και είναι ο νάρκισσος (Narcissus poeticus) αν και παλιότερα, σύμφωνα με τους ντόπιους, είχε τόσα πολλά λιβάδια, που κάποιος “θα έλεγε πως είτε χαλάζι είτε χιόνι είχε ρίξει, τόσο πολύ είχε”…
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ