Γενικό Φροντιστήριο Θεωρητικό: Αξιολόγηση στη Φυσική Προσανατολισμού

Τα φετινά θέματα της φυσικής κάλυπταν μεγάλο μέρος της διδαχθείσας ύλης. Οι εξεταζόμενοι κλήθηκαν να απαντήσουν και σε θέματα που προστέθηκαν φέτος στην ύλη, τα οποία όλα είχαν διδαχθεί! Σε γενικές γραμμές τα θέματα ακολούθησαν την πεπατημένη, όπου η δυσκολία ανέβαινε κλιμακωτά, χωρίς όμως να υπάρχουν ιδιαίτερες παγίδες. Οι εξεταζόμενοι χρειάζονταν να ανακαλέσουν στην μνήμη τους όσα είχαν δουλέψει και διδαχθεί, όπως οι μεθοδολογίες επίλυσης κυρίως στα πιο απαιτητικά θέματα Γ και Δ, από άποψη μεγάλου όγκου. Τα σχήματα ήταν ξεκάθαρα, δεν υπήρχαν παρανοήσεις στις εκφωνήσεις καθώς επίσης είχε δοθεί και τυπολόγιο με βασικές μαθηματικές και τριγωνομετρικές σχέσεις καθώς και τιμές σταθερων, απαραίτητες για την επίλυση.

Αναλυτικότερα:

Θέμα Α To Θέμα Α δεν είχε ιδιαίτερη δυσκολία. Όλα τα ερωτήματα προέρχονταν από την διδαχθείσα θεωρία και μόνο το υποερώτημα β) του Α5 ήθελε πρακτική σκέψη, καθώς είχε να κάνει με ένα καθημερινό φαινόμενο (είχε συζητηθεί στην τάξη κατά την διδασκαλία). (1.β, 2.δ, 3.β, 4.α, α.Λ, β.Σ, γ.Σ, δ.Λ, ε.Λ)

Θέμα Β Το θέμα αυτό χωριζόταν σε 3 ξεχωριστά προβλήματα. Το Β1 ένα μέσω ενός διαγράμματος φάσης-θέσης για ένα τρέχον κύμα (φ-χ), ζητούσε πλήθος σημείων σε Α.Θ. Μέσω του διαγράμματος μπορούσαν να υπολογιστούν μεγέθη όπως η ταχύτητα διάδοσης (υ), το μήκος κύματος (λ) και η περίοδος της ταλάντωσης (Τ), απαραίτητα για την τελική απάντηση, η οποία θα μπορούσε να έλθει αν οι εξεταζόμενοι σχεδίαζαν ένα στιγμιότυπο του κύματος. Οι απαιτήσεις δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλές καθώς σαν θέμα έχει δουλευτεί είτε σαν ξεχωριστή άσκηση είτε σαν υποερώτημα σε θέματα που αφορούσαν τρέχοντα κύματα. (λύση i) Το β2 στηρίχτηκε στη γνώση των εξισώσεων του φωτοηλεκτρικού φαινομένου (νέα ύλη κβαντομηχανικής). Αρχικά χρειαζόταν η απόδειξη της σχέσης του έργου εξαγωγής φ( απλή, μέσω της φωτολεκτρικής εξίσωσης). Έπειτα με συνδυασμό της φωτοηλεκτρικής εξίσωσης και της σχέσης για την τάση αποκοπής, αντικαθιστώντας τη δοσμένη συχνότητα, πρόκυπτε το ζητούμενο (ii). Το β3 ήταν φασματογράφος μάζας (νέα ύλη, εφαρμογή στη κίνηση φορτίων σε Ο.Μ.Π-δύναμη Lorentz). Χωριζόταν σε δύο υποερωτήματα, το πρώτο εκ των οποίων ήταν απλή εφαρμογή του 1ου νόμου του Νέυτωνα και των τύπων των δυνάμεων Laplace και Coulomb (γνωστή από την β λυκείου) (ii). To δεύτερο υποερώτημα απαιτούσε να θυμούνται οι εξεταζόμενοι την σχέση της ακτίνας στην κυκλική κίνηση φορτίου στο Ο.Μ.Π. Η επίλυση του, με την προϋπόθεση της γνώσης της εξίσωσης και μιας αφαίρεσης κατά μέλη, ήταν σχετικά εύκολη (i).

Θέμα Γ Το τρίτο θέμα απαιτούσε γνώσεις φαινομένου επαγωγής (κίνηση αγωγού σε Ο.Μ.Π) και αυτεπαγωγής (μεταβολή ρεύματος που διαρρέει πηνίο) καθώς και βασικών σχέσεων κυκλωμάτων (Νόμος Ohm, σχέση τάσεων σε κύκλωμα κ.τ.λ). Ο συνδυασμός γνώσεων της β’ λυκειού και όσο και των φαινομένων της επαγωγής θα έδιναν της λύσεις σε κάθε υποερώτημα. Από τα τέσσερα υποερωτήματά του, υψηλότερης δυσκολίας θεωρείται το Γ3, τόσο στην ορθή σκέψη για την λύση του όσο και για μια παρατήρηση που θα βοηθούσε στη λύση του Γ4.

Θέμα Δ Το τελευταίο θέμα, όπως κάθε χρόνο, απαιτούσε τον συνδυασμό γνώσεων από ηλεκτρομαγνητισμό, ισορροπία(στροφική και μεταφορική) καθώς και κρούση και ταλάντωση (με πρόσθεση μάζας). Αν και το σχήμα μπορούσε να τρομάξει, με ψυχραιμία ο εξεταζόμενος μπορούσε να διαχωρίζει το σχήμα σε τμήματα, με βάση το ερώτημα που επίλυε. Έτσι η απομόνωση του κάθε σχήματος θα διευκόλυνε την επίλυση των ερωτημάτων. Παρόμοια σε λογική θέματα είχαν δουλευτεί αρκετά. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτούσαν τα τελευταία ερωτήματα, όπου η κρούση ακολουθούνταν από την ταλάντωση ενός συσσωματώματος. Σημαντικό μέρος στο θέμα αυτό αποτελεί ο σωστός σχεδιασμός των ασκούμενων δυνάμεων, η λεπτομερής σχεδίαση του ελατηρίου σε όλες τις θέσεις (Θ.Φ.Μ, Θ.Ι, Ν.Θ.Ι, Τ.Θ) (η μεθοδολογία είχε δουλευτεί πολλές φορές στην τάξη).

Καλή επιτυχία σε όλους τους μαθητές μας και καλά αποτελέσματα!

Τσιουμίτας Κωνσταντίνος,
καθηγητής Φυσικής