Έχω έναν μαύρο σκύλο που ονομάζεται “κατάθλιψη”

Γράφει η Αναστασία Δημ. Ράπη,

ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων

Έχω έναν σκύλο που συνεχώς με ακολουθεί. Καθημερινά επιστρέφω από την δουλειά μου και βρίσκεται δίπλα μου, γευματίζω με αγαπημένες παρέες και είναι μαζί μου, κοιμάμαι και σχεδόν με ξυπνάει με τη τεράστια σκιά του. Ο σκύλος μου έχει χρώμα μαύρο, ή ακόμα καλύτερα κατάμαυρο. Δε χαμογελάει ποτέ! Ακόμα και στη βόλτα είναι σκυθρωπός, μελαγχολικός και βαριανασαίνει. Συνήθως, βαδίζει με το κεφάλι προς τα κάτω και τα μάτια του είναι ανέκφραστα. Μεγάλα μάτια δίχως ίχνος συναισθήματος και ελπίδας. Νιώθω συνεχώς πως με κυνηγάει και διακατέχομαι από άγχος μήπως τυχόν και γίνει αντιληπτός και από τους άλλους. Για όλους τους παραπάνω λόγους τον ονόμασα κατάθλιψη.

Η προαναφερθείσα εικόνα περιγράφει το χάος που βιώνει στη καθημερινότητά του ένα άτομο το οποίο ακολουθείται διαρκώς από τη σκιά της απόγνωσης και της λύπης. Η Κλινική κατάθλιψη ορίζεται ως μια ψυχική ασθένεια, κατά της οποίας εκδηλώνονται έντονα αισθήματα ματαίωσης και μελαγχολίας και έχουν διάρκεια πάνω από δύο εβδομάδες. Για να διαγνωσθεί ένα άτομο ως καταθλιπτικό, είναι απαραίτητο η συμπτωματολογία της ασθένειας να είναι τόσο σοβαρή, ώστε να επεμβαίνει στις καθημερινές συνήθειές του και να δυσχεραίνει τη διεκπεραίωσή τους.

Το καταθλιπτικό προφίλ

• “Κακή” διάθεση: το άτομο βιώνει ένα διαρκές αίσθημα λύπης που συνοδεύεται από απογοητεύσεις και έντονη απελπισία ακόμα και για θέματα που σχετίζονται με απλές καθημερινές καταστάσεις.
• Ανηδονία (έλλειψη ευχαρίστησης): αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς το ίδιο το άτομο ίσως δεν βρίσκεται σε θέση να το κατανοήσει. Ωστόσο οι οικείοι ενδέχεται να το έχουν προσέξει. Οι δραστηριότητες πλέον παύουν να είναι ευχάριστες, ενώ πριν ήταν (φαγητό, χόμπι, σεξ, κοινωνικές εκδηλώσεις).
• Άγχος: ενδέχεται σε ορισμένες περιστάσεις να υπερνικήσει τη κακή διάθεση. Ίσως το άτομο βιώνει άγχος με τη μορφή εσωτερικής δυσφορίας ή ακόμα και με επεισόδια κρίσεων πανικού.
• Συναισθηματική αμβλύτητα: ο πάσχων αισθάνεται “μουδιασμένος” συναισθηματικά, δεν μπορεί να κλάψει, δεν νιώθει κομμάτι της κοινωνίας και σε βαριά μορφή ενδέχεται να μην έχει αισθήματα ακόμα και για αγαπημένα πρόσωπα της οικογενείας του.

Τρόποι αντιμετώπισης

• “Φρένο” στην προσκόλληση του παρελθόντος: Δεν έχει κανένα νόημα να λέτε στον εαυτό σας ότι θα έπρεπε να είχατε κάνει αυτό ή θα έπρεπε να είχατε κάνει το άλλο. Δεν μπορείτε να αλλάξετε το παρελθόν, αλλά μπορείτε να ζήσετε στο παρόν.
• Μιλήστε με άλλους ανθρώπους: Ένα χαρακτηριστικό της κατάθλιψης είναι η απομόνωση. Και μπορεί να συμβεί εύκολα, αν δεν εργάζεστε, ή αποφεύγετε τους ανθρώπους επειδή είστε πιεσμένοι. Αλλά το να έχετε έναν κοινωνικό κύκλο, είναι μια ευκαιρία για να λάβετε υποστήριξη, ίσως ακόμα και από ανθρώπους που βρίσκονται στην ίδια ή σε παρόμοια κατάσταση.
• Αποδέξου το πρόβλημα: Εάν δεν είστε καλά, το να το αρνείστε, θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Μερικοί άνθρωποι δεν δέχονται ότι είναι καταθλιπτικοί και τιμωρούν τον εαυτό τους νομίζοντας ότι είναι τρελοί ή αδύναμοι. Αυτό μπορεί να σας οδηγήσει μόνο βαθύτερα στην κατάθλιψη, ενώ η αποδοχή μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο.
• Φαρμακευτική θεραπεία: Εάν τα συμπτώματα επιμένουν τότε κρίνεται απαραίτητη η παρακολούθηση από έναν ειδικό στον χώρο της ψυχικής υγείας και η χορήγηση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.

Ο μαύρος σκύλος ενδέχεται να ακολουθεί τον καθέναν από εμάς και να φέρνει στην επιφάνεια θέματα θλίψης, ματαιοδοξίας, προβληματικών οικογενειακών σχέσεων και συγκρούσεων ή ακόμα και άλυτα προβλήματα ερωτικών απογοητεύσεων. Μήπως έφτασε η στιγμή να αποδεχτείς την παρουσία του μαύρου σκύλου και να τον αντιμετωπίσεις; Απευθύνσου σε έναν ειδικό, ώστε να μάθεις να κυκλοφορείς μονάχος σου, δίχως το μαύρο κατοικίδιο σου που το λένε κατάθλιψη.